Boeken

 

Rik Wouters, Op de boot, 1915, Nel zittend in een roeiboot op de Schinkel, die de Overtoomse Sluis en de Nieuwe Meer verbindt. Olieverf op doek. Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België, Brussel Art

*Van Freek Heijbroek, oud-conservator van het Rijksmuseum, verscheen eind vorig jaar bij Uitgeverij de Buitenkant ‘Max Liebermann in Amsterdam’, deel 2 van de serie ‘….in Amsterdam’, hier lovend besproken. Deel 1 was in 2018 aan Rik Wouters gewijd. Museumkijker kende hem nog niet, maar bleek in goed gezelschap te verkeren. Toen Maria van Vollenhoven omstreeks maart 1915 bij Nic Beets, haar neef en onderdirecteur […]

Lees verder →

 

Quagga van Artis, (1883) Fotografie Naturalis

*Koning Willem I stond in 1820 aan de wieg van het Rijksmuseum van Natuurlijke Historie in Leiden, voorloper van het Naturalis Biodiversity Center aldaar. Hij schonk het museum in 1825 800 geslepen stenen, nog altijd onmisbaar bij vergelijking met moderne edelstenen. De Naturalis-collectie omvat 42 miljoen objecten, de grootste recente uitbreiding door de fusie met het Nationaal Herbarium en Zoölogisch Museum in 2011. Eerder was er een samensmelting met het Rijksmuseum van Geologie en Mineralogie.  Om twee eeuwen jubileum te vieren is ‘Van onschatbare waarde – 200 jaar Naturalis’ samengesteld, een […]

Lees verder →

 

Lissabon tijdens de aardbeving van 1 november 1755, ingekleurde prent van onbekende kunstenaar

*Voltaire was er op 1 november 1755 niet zelf bij, hij schreef er in ‘Candide. Of het optimisme’ (1759) des te virtuozer realistisch over. Lissabon werd die dag getroffen door een aardbeving die bij de zwaarste uit de geschiedenis wordt gerekend: 8.5/9.1 op de Schaal van Richter. In een onderzoek uit 2015 schatte hoogleraar Mark Molesky het aantal slachtoffers op rond 40.000 in de stad zelf. In de Algarve, Spanje en Marokko waren nog eens 13.000 doden te betreuren. Een straf van God voor begane zonden? […]

Lees verder →

 

Max Liebermann, De papegaaienverzorger in Artis Andries Klooters, 1902, Museum Folkwang Essen.

*De Duitse impressionist Max Liebermann (1847-1935) vereeuwigde in 1902 de markante Amsterdammer Andries Klooters. In 1843 trad Klooters als papegaaien-oppasser in dienst bij Artis, hij ging pas op 78-jarige leeftijd na 59 dienstjaren met pensioen. Elke ochtend haalde hij de vogels uit hun nachtverblijf, zette ze vast op metalen standaards langs het populaire Papegaaienlaantje en bleef een oogje in het zeil houden. Het tafereel is een échte Liebermann: hij had niks met slecht weer, op zijn werk schijnt de zon of voelt door lichtval dichtbij, kleuren vieren […]

Lees verder →

 

Staatsbezoek van de Britse koningin Elizabeth en haar echtgenoot prins Philip aan Nederland, Ridderzaal, Den Haag 26 maart 1958. © Ed van der Elsken

*In het meer dan 11.000 werken tellende archief van Ed van der Elsken dat eind 2019 door weduwe Anneke Hilhorst is overgedragen aan Rijksmuseum en Nederlands Fotomuseum bevond zich een verrassing: zijn ontwerp voor het fotoboek ‘feest’. Van der Elsken had al een selectie gemaakt uit de vele foto’s die hij tussen 1950 en 1960 ‘losjes’ over dit thema maakte. Waarom het nooit van een uitgave kwam is niet duidelijk, verkocht was die zéker. In […]

Lees verder →

 

Omslag, foto Orna Wertman

*Op de Cruquiusweg in Amsterdam-Oost staat een gebouwtje dat in niets op een museum lijkt. Schijn bedriegt: in het ontwerp van Joep van Lieshout – een perronhuisje met authentieke materialen van de afgebroken spoorlijn bij het voormalige Veemarktterrein – opende in april 2013 Museum Perron Oost, steevast ‘het kleinste museum ter wereld’ genoemd. Exposities moeten door de ramen worden bekeken, de deur gaat alleen open bij een speciale activiteit. Orna Wertman vult de schaarse vierkante meters de komende weken met ‘Hangar Oost: Monument voor het Vliegtuig’. Naast een object met gestapelde vliegtuigen ligt ‘I was in Japan’, […]

Lees verder →

 

Jakob Kruijff, Geënte grenslinde villa Schothorst, Amersfoort 1989, sepia en aquarel

*Bij uitgeverij Waanders & de Kunst verscheen onlangs ‘Het moet getekend worden’, de biografie die Helen Schretlen op verzoek van de Stichting Jacob Kruijff over grafisch kunstenaar Jaap Kruijff (1917-2001) schreef. Litho’s en tekeningen van Kruijff bevinden zich in de collectie van het Rijksmuseum en op veel plekken elders. Kunsthistoricus/publicist Schretlen (1949) – onder veel meer verbonden geweest aan het Rijksmuseum – stelde in 1998 de expositie ‘Het Feest van de Lithografie 1798-1998’ samen uit de verzameling van het Rijksprentenkabinet en zei graag ja toen de […]

Lees verder →