Jan Lievens, Zelfportret, 1628 Kaplan-collectie
Liefhebbers van kunst uit de Gouden Eeuw halen dezer dagen in groten getale hun hart op in het H'ART Museum aan de Amstel. Ter viering van 750 jaar Amsterdam zijn op de expositie 'Van Rembrandt tot Vermeer: meesterwerken uit de Leiden Collection' 75 werken uit de verzameling van het echtpaar-Kaplan bijeen. Waaronder zeventien schilderijen en één tekening van Rembrandt, naast meesterwerken van onder meer Jan Lievens en Jan Steen die Museumkijker nog niet kende.
Thomas en Daphne Kaplan richtten hun 'Leiden Collection' op in 2003 en verleenden daaruit in de loop van de jaren honderden bruiklenen aan musea over de hele wereld. Rode draad in de selectie van het H'ART Museum is de fascinatie van Gouden Eeuw-schilders voor mensen: karakterstudies, formele portretten, taferelen uit het dagelijks leven en voor thuis - voor kerken waren in de protestantse Lage Landen geen opdrachten meer - ook religieuze en mythologische onderwerpen. Met alleen al de voorbeelden van Rembrandts briljante meesterschap in de weergave van uitdrukkingen en emoties, de artistieke vernieuwing waarmee hij 'tronies' uit alle lagen van de bevolking verenigde, is de Kaplan-verzameling een juweel. Speciale lof voor de verrijkende tekstbordjes.
Rembrandt van Rijn, Portret van Petronella Buys, 1635 Kaplan-collectie
Museumkijker koos Rembrandts portret van Petronella Buys (1605-1670) voor de top drie. Buys was gehuwd met een buitengewoon raadspensionaris van de VOC, met wie ze een tijd in Batavia verbleef. Haar portret dateert uit 1635, met haar parels, gouden sieraden en kanten kraag een typerend voorbeeld van een welgestelde burgeres uit de Gouden Eeuw.
Jan Lievens - met wie Rembrandt in zijn Leidse jaren samenwerkte - schilderde in zijn jonge jaren het verrassend eigentijdse zelfportret dat Constantijn Huygens de uitspraak ontlokte dat hij een wonderkind met een sterke ontembare geest had ontmoet. 'De betere van de twee' dan Rembrandt in het schilderen van het menselijk gelaat, vond de secretaris van de prins van Oranje zelfs in in 1628. Rembrandt kreeg van Huygens lof voor meer vindingrijkheid en emotie in zijn kunst.
Jan Steen, Gebed voor de maaltijd,1660,Kaplan-collectie
Jan Steen is in bredere kring nog steeds bekend door zijn zeer vrolijke huishoudens. De Kaplans hebben zijn 'Gebed voor de maaltijd' uit 1660 in de collectie, een bijzonder werk van introspectie. Met een bijbeltekst (Spreuken 30:7-9 ) op de muur verbeeldde Steen trefzeker het ideaal van een vroom en harmonieus huishouden. De geloofsbelijdenis van een gezin in de Gouden Eeuw: God de Vader liefhebben, begeren van rijkdom afwijzen en een eerlijk leven leiden.
De expositie 'Van Rembrandt tot Vermeer: meesterwerken uit de Leiden Collection'in het H'ART Museum duurt tot en met 24 augustus. Voor meer informatie: http://www.hartmuseum.nl
