Michèle Baudet, Homo Ludens, foto Michèle Baudet
De Koepelgevangenis van Haarlem – monumentale blikvanger aan het Spaarne – werd tussen 1899 en 1901 gebouwd door justitiearchitect W.C. Metzelaar. Met 240 cellen, tot in de nok gestapeld langs vier ringen, baseerde hij zich op de koepels in Arnhem en Breda die al door zijn vader waren gerealiseerd. Door terugloop van het aantal gedetineerden en bezuinigingen sloot Haarlem in 2016 en werd rijksmonument met een diversiteit aan bestemmingen, onder meer als onderwijslocatie. Twee cellen op de begane grond zijn bestemd voor kunstprojecten, momenteel ‘Kunstlijn in de Koepel/Reflecties op Licht en Duisternis’ van Michèle Baudet en CellaVie L*A*B* (Marcella Kuijper & Albert Aarts). Ontsnappen aan de duisternis in de levens achter de vuistdikke deuren is door de strenge architectuur onmogelijk, maar de kunstenaars reflecteren ook hoop.
Michèle Baudet, Homo Ludens detail, Françoise Ledeboer
Michèle Baudet maakt al vele jaren ingenieuze draadportretten, reflecties van stemmingen, inzichten en gevoelens die door Nop Maas raak als psychografieën zijn getypeerd. Voor cel 2 maakte ze de kop in ijzerdraad, lood en licht die ze ‘Homo Ludens’ noemde, vrij naar Johan Huizinga ‘de spelende mens’, een mensbeeld waarin de mens eerst en vooral een spelend wezen is. Homo Ludens focust op vrijheid versus onvrijheid, de vrijheid binnen de beperkte ruimte van de cel én de vrijheid in de oneindigheid van je hoofd. Baudet: ‘In de kop de persona’s in constante dialoog, die sturen, verlangen, hopen en dromen. In de kern het kind dat roept en vooral gezien wil worden naast de energieke strijder die wil leven, spelen en uitbreken.’
Ze vat haar reflecties over licht en duister ter plekke beeldend samen: ‘In deze voormalige cel fluisteren de muren, verdriet, woede, machteloosheid, schaamte, maar ook hoop. Verlangen en contemplatie strijden er in alle stilte om voorrang.’ Je wenst hier die gevangenen die ooit in cel 2 zaten een tijdcapsule toe waarmee ze alsnog een opbeurende versie van Baudets kop bezorgd krijgen.
Kunstlijn in De Koepel/Reflecties op Licht en Duisternis, links cel 2 Baudet, rechts CellaVie met Gestolde Tijd. Foto Michèle Baudet
In cel 3 staat Gestolde tijd *2 van CellaVie L*A*B* (Marcella Kuiper & Albert Aarts), een installatie met ijzer, glas, gestolde kristallen en video-projectie, een nieuwe stap in hun Gestolde Tijd-project. Marcella Kuiper: ‘We zitten dagelijks gevangen in een complex web van invloeden uit het verleden en de toekomst, maar we hebben ook de capaciteit om te kiezen hoe we hiermee omgaan en onze ruimte te vinden.’ Voor de moedigen onder de bezoekers: de celdeur van no.3 kan dicht, de sleutel wordt niet omgedraaid.
De Koepel, interieur met vier gestapelde cellenringen, 240 cellen in totaal, foto Françoise Ledeboer
De expositie ‘Kunstlijn in de Koepel/Reflecties op Licht en Duisternis’ in de Koepel Haarlem (Koepelplein 1) duurt tot 1 mei en is dagelijks te zien van 9.00 tot 18.00.
Voor meer informatie: http://www.cultuurkoepelhaarlem.nl
