Oude Kerk op Wallen in rood licht: reflectie op rooms-katholieke oorsprong Giorgio Andreotta Calò

Oude Kerk, Giorgio Andreotta Calò, foto Gert Jan van Rooij

*De oorsprong van de monumentale Amsterdamse Oude Kerk met het graf van Rembrandts Saskia ligt in de veertiende eeuw. Door de Beeldenstorm van 1566 transformeerde het rooms-katholieke godshuis in een sobere kerk voor de protestantse eredienst, maar de magie van de gotische architectuur bleef sterk voelbaar. Van atheïst tot gelovige, van welke godsdienst dan ook, biedt de kerk op de Wallen tot de dag van vandaag de troost van schoonheid en contemplatie. Als reflectie op de katholieke geschiedenis heeft de Italiaanse kunstenaar Giorgio Andreotta Calò (Venetië, 1979) de ramen voor een expositie afgedekt met rood folie en plexiglas. Dat maakt de sfeer de komende maanden diametraal anders.

Volgens Oude Kerk-directeur Jacqueline Grandjean refereert Calò met het rood ook aan de bijbehorende beeldcultuur, bijvoorbeeld aan werk van Caravaggio of de rode mantel van Sint Nicolaas, beschermheilige van de stad en eerste naamgever van de Oude Kerk. Grandjean tijdens de presentatie: ‘Kunnen we de kerk door de kleur rood weer ervaren als een katholieke kerk? Is er een reconstructie van de geschiedenis mogelijk door de kleur in de kerk te veranderen? (….) Rood is enerzijds een warme en positieve kleur, die appelleert aan onze meest lichamelijke behoeften en onze wil om te overleven. De kleur representeert een sterke en krachtige energie en zet aan tot actie. Anderzijds is rood ook de kleur van gevaar; van bloed, duivel en van vuur. Het is tevens de kleur van seksualiteit en kan diepe en meer intieme passies in ons teweegbrengen.’

Oude Kerk, Giorgio Andreotta Calò, foto Gert Jan van Rooij

Voor Museumkijker is de flashback naar rooms-katholieke tijden, beeldenstorm en alles wat een kunstenaar/conservator nog meer kan bedenken, geen geslaagde transformatie geworden. Ze ervaarde het vele rood in de eerste plaats als beklemmende aantasting van de schoonheid van de architectuur, weg troost, vlug naar buiten. Perfecte locatie natuurlijk wel voor een filmmaker die de ondergang van Amsterdam door een vuurzee wil verbeelden, met de kerk als laatste veilige plek, maar niet voor lang….

De Heilig Graf-kapel van de Oude Kerk wordt plaats voor een permanent werk. Voor de Beeldenstorm bood die onder een gebeeldhouwd baldakijn plaats aan een beeldengroep met graflegging en bewening van Christus. Calò bedacht een spiegel op een pand buiten die zonlicht gaat opvangen en via een rood glasvenster rondom de Paasdagen de lege plek gaat beschijnen. Verder gaat hij impressies van het gespaarde Maria-glas-in-loodvenster maken om daar een nieuw fotografisch werk van te scheppen.

Oude Kerk, Giorgio Andreotta Calò, foto Gert Jan van Rooij

Calò hoort volgens de informatie van de Oude Kerk tot een generatie kunstenaars die zich inspant om vanuit een analyse van het verleden het politieke en maatschappelijke heden te verklaren. Onder zijn successen was deelname aan de Biennale van Venetië in 2017: hij mocht toen het Italiaanse paviljoen vullen.

De expositie van Giorgio Andreotta Calò in de Oude Kerk duurt tot en met 23 september. Voor meer informatie, ook over het concertprogramma: http://www.oudekerk.nl

Oude Kerk, Giorgio Andreotta Calò, foto Gert Jan van Rooij

Reageren